Kpɔjitɔ̀ Danxomɛ tɔn lɛ

Bɛ̌ sín Wikipedya

Kpɔjitɔ̀ Danxomɛ tɔn lɛ wɛ nyi najinɔ ee ji axɔsu Ɖanxomɛ tɔn lɛ.

Tan kléwun[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

Danxomɛ ɔ axɔ́ɖútò ayìjɛ́tɔ̀n ɖe wɛ bo ɖo Benɛtò ɔ sin afɔgokɔ-xweyixɔ waji Mɛwigbeji tɔn. Sin léxwle xwe kanwe-ko kanwe-ko donu afɔtɔn nukun we(XVIIè) wa yi jɛ xwe kanwe-ko kanwe-ko donu afɔtɔn nukun ɛnɛ (XIXè) gɔji wɛ axɔ́súɖúto nɛ ɔ vlɔnkan yi jɛ. E vlɔn kan ɖò xágbájɛ́  Agbomɛ tɔn ɔ ji b'ɛ sin léxwle 1600 bo wa huzu axɔ́ɖútò syɛn-syɛn nuɖe má lyǎ ɖó kan e mɛ éɖě ɖo léxwle xwe kanwe-ko kanwe-ko donu afɔtɔn nukun atɔn(XVIII) gɔ mɛ, ɖ'ahan e e fún do yi tòxo è lɛlɛ do e lɛ e kaka yijɛ̀ Xulɛnu, taji ɔ Glexwe tòxo ɔ.

Axɔ́su gégé wɛ xɔ tò ɖò Axɔ́ɖútò nɛ ɔ mɛ̀. Ɖò Axɔ́su nɛ lɛ mɛ ɔ́ e mɛ̌ gégé fun ahwan xa tonuklájɛ́tɔ́ lɛ. Loɔ mɛ̀ mɛ́ e ka nyí nyɔnù « kpɔ́jitɔ̀ » nɛ lɛ̌ ě yíxɔ̀ bo ji axɔ́su to xɔ́ tɔ̀ nɛ lɛ̌ e.

Kpɔ́jitɔ̀ lɛ[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]