Aller au contenu

Paul Essè Iko

Bɛ̌ sín Wikipedya

Paul Essè Iko

Gbɛ tɔn
Azɔ é nɔ wa é : Mɛsi nukplɔnmɛtɔ
Azan é gbé é ji ɖé é : 1953
Fǐ é ji ɖé é : Dasa-Zunmɛ

Paul Isɛ̀ Iko ɔ Benɛvi jijì wɛ, bo nyi wegbojinɔtɔ ɖaxo xoxo nu Hun jɛdo azɔwatɔ lɛ ji gbɛta CST Benɛɛ tɔn tɔn. E tunnywi do tun hunjɛd'azɔwatɔ lɛ tamɛ tɔ b'ɛ lɛ nyi nukúnɖéjí ɖokpo ɖo kplekple tovi lɛ bi tɔn mɛ.

Paul Isɛ̀ Iko ɔ e jǐ ɖo lexwele 1953 ɖo Dasa-Zunmɛ ; tɔ tɔn nɔ nyi Robert Iko. É ɖɔ nú xojlazɔwatɔ lɛ gbeɖokpo ɖɔ dɛɛ émítɔn wɛ kplɔn hunjɛdomɛ sin walɔ ɔ e mì sin vu. Paul bɛ wěmaxɔmɛ dokɔ tɔn ɖò Dasa bo nyi wěmaxɔmɛ lisinmɛ tɔn cobo wa gbɛ kan denu ɖo azɔmɛxwe lisinmɛ tɔn Yɛhwenɔ Aupiais tɔn ɖo xwe 1970 tɔn. E e ɖo "BAC" ɔ, e yi kplɔn sɛnzɔ ɖo kplɔnyijì'alavɔ Benɛ tɔn.


Azɔ wiwa tɔn

[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

Toxoɖuɖɔ-tozɔwiwa'zɔ tɔn

[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

Ě e do toxóɖɔgbɛ́ "Parti Communiste Dawomé tɔn" ɖo 1977 ɔ (e wa huzu toxóɖɔgbɛ́ "PCB"), Paul Isɛ̀ Iko byɔ mɛ bo nɔ fun ahwan tawun ɖo nuglɔ. Ɖò azan 2ɔ avuvɔsun xwe 1979 tɔn ɔ, ɖò xo tɛnmɛ tɛnmɛ é nɔ ɖɔ do tozɔwiwa acɛkpikpa togan xóxó Mathieu Kereku lɛ wu ɔ, è wlí bo do é gan nu xwe atɔɔn

Hunjɛdomɛji-zɔwiwa tɔn

[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

Sin wěmaxɔmɛ lisinmɛ tɔn ɖo Dasa wɛ é ko byɔ kplekplemɛ gbɛta ɖaxó kplɔnyijì'alavɔvi Dawomé tɔn lɛ tɔn mɛ. È é gosin gankpamɛ ɖò ehuzu hwenu ɔ, é ɖò nú ɖò hunjɛdo mɛsi nukplɔnmɛtɔ dokɔ tɔn lɛ sin azɔwatɔjigbɛta tɔn Benɛ tɔn nú, bo fun ahwan tawun nú kunsun do takwɛ nina nú. Ɖò xwe 1990 tɔn ɔ, é nyi mɛ ɖokpó ɖo afɔsɔɖotetɔ hunjɛdomɛji-zɔwiwa tɔn ɔ sin gbɛta tɔn ɖo kple gɛnnyi gɛnnyi to ɔ bi tɔn tɔn. É wa nyí wegbojinɔtɔ ɖaxo nu hunjɛdomɛjitagbɛta "CST" Benɛ tɔn ɔ nu nú xwe ɛnɛ. Ɖò azan 8ɔ zosun xwe 2017ɔ tɔn ɔ, é tɔn sin gbɛta "CST" Benɛ tɔn mɛ co bo wayi gbɔjɛ tɔn ɖaxo ɔ. É xokan tawun nu azɔwatɔ lɛ sin gbɛ ni ɖyɔ