François Adébayo Abiola

Bɛ̌ sín Wikipedya

François Adébayo Abiola

Azɔ tɔn
Mɛssi kplon yi dji na lavɔ‚ Ganhonyitɔ xóxó (2008-2015) Benɛɛto tɔn‚ Sɔmi sɔmi zɔ́ watɔ (2023)
{{{hwenu é nyi togán ɖé é}}}
{{{azɔ tɔn-2}}}
{{{hwenu é w'azɔ-2 ɖé}}}
{{{azɔ tɔn-3}}}
{{{hwenu é w'azɔ-3 ɖé}}}
Gbɛ tɔn
To é mɛ nu wɛ nǐ é : Sakété (Benɛ)
Wémaxɔmɛxwe tɔn : Kanlin na nɔ gandji lɛ tɔn ɖo Dakar


François Adebayo Abiola ɔ̀‚ é jɔ ɖo hwɛndo Nago Sakété lɛ tɔn mɛ ɖo azán 27 Abɔxwisùn 1950 ɖo Benɛɛntó mɛ b'ɛ́ nyi toxoɖɔtɔ Benɛɛ tɔn ɖòkpó. É nyi ganhɔnyitɔ xoxó wégɔ (2015) bo lɛ nyi ganhɔnyitɔ nú kplɔnyi jí alavɔ (2013) ɖo atchɛkpikpa Boni Yayi tɔn glwɛ. Sìn 2020 ɔ́‚ é nyi gan ɖo toxòdɔgbɛta Bloc républicain‚ b'ɛ sɔ'ɛ ɖo Conseil Electoral (CENA) mɛ sìn Zǒsùn 2021 nǔ xwé atɔ́ɔn[1].

Tàn tɔn[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

Kanlìn na non gandji wɛ mɛɖaxo ɔ kplɔn bo yí kunnuɖéwéma tɔn ɖo xwè 1967 tɔn mɛ ɖo toxo Dakar ɖo nuxwasùn xwé 1979 tɔn mɛn bo lɛ vɔ yi ɖo Paris-Jussieu ɖo 1986 kpodo Lyon kpo ɖo 1988. É nin gùdo ɔ‚ é din nùkon tontrongbon nù dizamɛn Messi kplonyidji lavɔ lɛ ton (CAMES) ɖo Kanlin na non gandji kpaxwé[2].

E nyi Messi ɖahó klponyidji na lavɔ sìɔ 1992, bó nyi nùkontɔ Mɛssi lɛ ton kpoo gàn azɔminhwé “Ecole inter-Etats des Sciences et Médecine Vétérinaires (EISMV)” Dakar ton sìn ayidosùn 1994 wǎ zosùn 2005[3].

E lɛ kɔwa Benɛɛto ton mɛ ɖo 2005‚bó ɖu dɛmɛnu ɖo 2007. Togàn Boni Yayi zé ganhonyitɔ kplonyidji na lavɔ ton ɖo 2008. Ɖo atchɛkpikpa ton glwɛ‚ mɛnɖaho nyi ganhonyitɔ núkun ɖedji (Ministre d'Etat) ɖo 2014 bo lɛvɔ nyi ganhonyitɔ ɖahó wégɔ (vice-premier ministre) ɖo 2015[4][5]. É biɔ́ toxóɖɔgbɛta Bloc républicain mɛn ɖo 2020‚ b'ɛ yé zé ɖo gan sɔmi sɔmi zɔwatɔ lɛ ton mɛn (Membre du Conseil Electoral) ɖo zosùn 2021[1].

Ajɔ́ tɔn lɛ̌[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

  • Oscar Africain de l’excellence 94 – Dakar – Xwedjisùn 1995 (Ministère de l’Intégration Economique Africaine du Sénégal) ;
  • Chevalier de l’ordre du mérite agricole de la République Française ; Arrêté azǎn 29 Alunsùn 1996 du Ministre français de l’Agriculture, de la Pêche et des Forêts ;
  • Officier de l’ordre national du Sénégal (Décret n° 96-219 11 Xwédjsùn 1996) ;
  • Chevalier de l’ordre national du Tchad (Décret n° 352 19 Kɔnyasùn 1999) ;
  • Chevalier de l’ordre de la valeur du Cameroun (Décret n° 2000-328 17 abɔxwisùn 2000) ;
  • Officier de l’Ordre National du Bénin (Décret n° 2002-0141 03 lìdósùn 2002) ;
  • Officier de l’Ordre International des Palmes académiques du CAMES (résolution n° OIPA/CAMES/CO/2003-2 15 lìdósùn 2003) ;
  • Officier dans l’Ordre de la médaille de la Reconnaissance centrafricaine (Décret n° 06. 355 30 abɔxwisùn 2006) ;
  • Grand Officier de l’Ordre national du Bénin (Décret n°2010-159 07 nuxwasùn 2010)[6].

Dodo tɔn[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

  1. 1,0 et 1,1 https://beninwebtv.com/conseil-electoral-francois-abiola-et-leontine-adossou-davo-pretent-serment-ce-mercredi/
  2. https://www.icwe-secretariat.com/icwe_webprojects_cms/preview/profile_popup.php?bioId=1386
  3. https://www.quotidienlematin.net/article/contenu.php?id=3166
  4. https://www.aa.com.tr/fr/politique/b%C3%A9nin-un-nouveau-gouvernement/34750#
  5. https://sgg.gouv.bj/documentheque/decrets/183/
  6. https://www.icwe-secretariat.com/icwe_webprojects_cms/preview/profile_popup.php?bioId=1386