Oro nu wiwa

Bɛ̌ sín Wikipedya

Oro nu wiwa nyi voɖun Oro sin nuwiwa lɛ bo na ɖo cyɔn alɔ zungbo lɛ ji.

Sisi ɖaxo jɛxa bɔ nyi numɛsɛn sisi[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

"Oro" nyi bo ka na nyi alɔcyɔn zungbo lɛ kpodo dɔkun e ɖo ye mɛ lɛ bi kpan. E na ɖɔ́ɔ, dɔkun e ɖo zungbo nɛ lɛ mɛ e gbelu bo ka ɖo toxo mǐtɔn Benɛ tɔn lɛ gege mɛ. Mǐ kpɔn tokpɔn la Ketu tɔn mɛ (fye Oro nuwiwa ɖe ɔ) zungbo nyɔɖɛkpɛ b'ɛ kpɔn ma ɖe nukun sin wu alo yi bo lɛ wa kpɔn ma kpe mɛ gege ɖe.  E zɛ sinsɛn kpo hwɛndo vodun Oro tɔn fufɔ kpo wu ɔ, Oro lɛ nyi alyannu taji ɖo nukunkpedo ayi e ji mǐ ɖee sin zinzan wu. Gbɔn mɔɔ, zungbo lɛ nyi lé ɖaxo nu gbɛtɔ. "Zungbo wɔbu wɔbu kpoɖo nukunmɛ wɛ ɖo mɛjizinzin gbɛtɔ lɛ tɔn nukɔn kpodo alɔgɔ Oro sinsɛn tɔn kpan. E nɛ wu wɛ zɔn bɔ wema wlantɔ ɖaxo Félix KUCORO wlan do wema tɔn Kannumɔ mɛ ɖɔ : "Gbɛtɔ ɔ,  gbɔn nu hɛn kija, nu hɛn gble tɔn mɛ ɔ, ɖ'alɔ nu atin tɔn lɛɛ e e nyi flin mɛ nukɔn nukɔn tɔn gleta kɔ yetɔn tɔn e tɔn. Bɔ, ɖi mawu lɛ ɖɔhun ɔ, e nɔ ci ɖɔ huntǐn (fromager) nɛ lɛ nɔ cyɔn alɔ gleta kɔxo ɔ ji".

Oro ɔ ɖo xwesa nyi zungbo nɛ lɛ mɛ ɔ, nɔ nyaxɛ ɖo atin kpo kanlin dɔkun e ɖo ye mɛ lɛ kpan ji. Ɖo Benɛ fyé atin gbigbo atin huhu kpo sisa yetɔn kpo tlɛn asa ɖe ɔ, lozun lɛ kɛɖɛ ɖo fɛnlikpo nu walɔ mɔhun wɛ. Mi ɖisa gbɔn to ɔ mɛ ɔ mi na mɔ ɖɔ fyé lozun lɛ ɖee jɛn mi na mɔ atin e ɖo hu xwe kanweko lɛ. Mɔ ɖokpoɔ, gbehan amasin tɛnmɛ tɛnmɛ lɛ e ɖo bubu wɛ lɛ e zungbo e nɛ lɛ e mɛ ɖe kpaa ma nɔ byɔ a ɖe. Ɖagbe e atin nɛ lɛ kpodo kanlin nɛ lɛ kpan nɔ dali ɔ, e jɛ xa ɖɔ acɛkpikpasɛ afɔ wa dokɔ gan lɛ lintamɛ alɔkpa vo do ayidokun nɛ lɛ ji. Enɛ ɔ wu ɔ, e ɖo na wli yɛyi nu lozun nɛ lɛ gbɔn tutomɛ PCD e e nɔ lɛ ylɔ ɖɔ PDC tɔn lɛ mɛ.

Gbɔn mɔ ɔ,  e jɛ xa ɖɔ mi ni flin sɛn e xixa tɔn nyi 59 e bo ɖo sɛn e ɖɔnu do ayi e ji mǐ e wu e bo ɖɔ : "tutomɛ toxo hunnukun tɔn lɛ tɔn ɖo na yawu do xɛnya do ayi e ji mǐ ɖee tɔn wu". Oro ɔ alyannu xɛnyan ɖo ayidɔkun mǐtɔn lɛ ji tɔn wɛ... Medice AGBEWUNKƆ wɛ wlan ɖo sibigbe azan 6ɔ avuvɔsun 2022 tɔn, bɔ nyɛ wa gɔ so na do fɔngbe mɛ.