Villa Ajavon

Villa Ajavon ɔ́' xɔ xóxó ɖé wɛ bɔ è gbá ɖò xwè kanweko 19ɔ́ ɔ́ mɛ̀, é ɖò toxo Ouidah tɔn mɛ̀, ɖò Atlantique tɔn tɔn mɛ̀, ɖo Benin. É ɖò fí e è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè ɖò fí è nɔ bló azɔ̌ lɛ́ɛ ɖè é.

Tan tɔn

Tɔjihun nukɔntɔn e wá tɔjihun ɖò Ouidah lɛ é wɛ nyí Pɔtugalinu lɛ ɖò xwè kanweko 16 ɔ mɛ. Enɛ zɔ́n bɔ Pɔtugalinu lɛ wà nǔ dó toxo ɔ wu tawun ɖò ali gègě, ɖò taji ɔ, ɖò xɔtúdó lɛ wu. Énɛ́ ɔ́ wú wɛ, ée è ɖò kannumɔzɔ́ wà wɛ xwè kanweko mɔkpan jɛ nukɔn ɔ́, è jɛ nǔ lɛ́ɛ tɔ́n yì tò ɖevo mɛ jí (kɔ́n nukɔntɔn ɔ́, è jɛ atínkpo jí) ɖò xwè kanweko 19gɔ́ ɔ́ mɛ hwenu e è ɖè kannumɔzɔ́ sín acɛ mɛ é ɔ́, Ouidah wá ɖó azɔ̌watɔ́ dɔkunnɔ ɖé lɛ́ɛ, bɔ ye nyí mɛxo agun tɔn ɖé lɛ́ɛ. Mɛ e nyí kannumɔzɔ́watɔ́ lɛ́ɛ sín kúnkan lɛ́ɛ kpo kannumɔ xóxó lɛ́ɛ kpó wɛ nɔ mɛ enɛ lɛ́ɛ, ɖó hwenu e yě jɛ yeɖée sí é ɔ, ye gosín Brazile ɖò xwè kanweko 19gɔ́ ɔ́ sín vlɔ̌ɖógɔ́ ɔ́ mɛ bo lɛ́ kɔ wá Aflika.

Hwe 1920 tɔn lɛ tɔn lɛ ɔ, akwɛ́nɔ e è nɔ ylɔ́ ɖɔ Ajavon, bɔ é gosin Togo bo wá nɔ toxo ɔ mɛ yɔywɛ ɖé ǎ é wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ è ni gbá xwé ɖé nú xwédo tɔn ɖò Glexwe.

Gbigba tɔn

Villa Ajavon e è gbá ɖò 1922 é ɖó aca Afro-Brésil tɔn.

Xwé ɔ́ ɖò akpáxwé ɖokpó ɔ́ jí, bó cí fí e è nɔ mɔ ali gbɔn é ɖɔhun. Ali ɔ ɖò ali wè jí, bɔ è nɔ ylɔ ɖɔ beige. Hɔn e mɛ è nɔ gbɔn bó nɔ byɔ toxo ɔ mɛ lɛ́ɛ ɔ́ ɖó hɔn kpɛví ɖé.

Xò xɔ ɔ́ jí ɔ́, è nɔ mɔ nǔ lɛ́ɛ ɖò fí e è nɔ hun hɔn lɛ́ɛ ɖè é. Hweɖebǔnu e mi na yi xɔ ɔ ta ɔ́, mi ná mɔ hɔn e mɛ è nɔ sú hɔn lɛ́ɛ dó é. É nɔ́ xlɛ́ fí e è nɔ mɔ atínkpo ɖé lɛ́ɛ ɖè é.

Gǎn e ɖò xɔ ɔ́ sín hɔn ɖaxó ɔ́ jí ɔ́ ɖɔ:  ⁇  VILLA AJAVON 1922  ⁇ .

Xwédo ɔ́ jí ɔ́, è ɖe nǔ kpinkpɛn ɖé lɛ́ɛ ɖó xɔ ɔ́ jí.

Hweɖevonu ɔ, è mɔ kpo kpo ɖé lɛ ɖò xɔ ɔ mɛ.