Azǐin

Bɛ̌ sín Wikipedya
Azǐin

Azǐin ɔ, atinvu ɖe wɛ bo gosin hweyixowaji Amelika tɔn kpodo Bolivitò sin hwetɔnwaji ɖò afɔgokɔ bɔ e nɔ do ɖo akpaxwe gbɛ ɔ e fifa kpodo zòzò kpan tǐin ɖěe tawun e ɖo kwǐn tɔn wu. Domɛ wɛ e nɔ wú ɖe.

tàn tɔ̀n kléwun[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]

Bɛ sín lexwele 1682 wɛ Yɛhwenɔ Charles Plumier (1646–1704) ɖò tomɛyiyi tɔn lɛ mɛ ɖo taji ɔ , Antilles tɔ lɛ sin tomɛ mɔ atin ɖe lɛ bo sunnyi yě. Ɖo wema Nova plantarum americanarum genera (1703), Yɛhwenɔ ɔ ɖe nunɔmɛ azǐin ɔ tɔn xɛlɛ bo sunnyǐ ɖɔ Arachidna quadrofolia bɔ mɛ ɖe lɛ nɔ yɔlɔ ɖayi ɖɔ pois de terre alo pistache de terre ɖo Antilles. Bɔ ɖò lexwele 1753 tɔn dɔ̌n ɔ, Carl Linné wa sunnyǐ ɖɔ Arachis hypogaea Arachis ɔ latɛɛngbe mɛ e ɖe, bɔ hypogaea ka ɖo Glɛki gbemɛ. Amà tɔn lɛ nɔ ɖo nyi weɖobu ɖo buninɔ webɔ webɔ alo atɔn mɔ, bɔ ɖo do ɔ azǐin kwin ɔ nɔ wu ɖe glɔ cɛkɛ. E nɔ nɔ akpamɛ ɖo doglɔ bɔ akpa nɛ lɛ nɔ yi centimɛtlu 3 alo 4 mɔ ɖo gaɖiɖi mɛ.

Ɖìɖe tɔ̀n ɖé lɛ[wlǎn nú | wla nú ɖoɖo ɔ]